Tarak Tamga...

Tarak Tamga...
Milletler ve ülkeler için en önemli varlık işâretleri millî sembolleridir.Bu millî sembollerin en önemlisi de o milletin bayrağıdır.Kırım Türkleri için;Kırım millî marşı Ant Etkenmen,hanlık konutu Hansaray ve şanlı târihi ne kadar vazgeçilmez ise Tarak Tamga'lı mâvi bayrakları da o kadar vazgeçilmezdir.
Tarak Tamga, Kırım Hanlığı'nın bugünkü Kırım Türkleri'ne mirâsıdır.
Geçtiğimiz ay, 100.kuruluş yıldönümünü kutladığımız Kırım Millî Hükümeti,9 Aralık 1917'de Numan Çelebicihan başkanlığında ilk kurultayını topladığında, millî sembollerin kullanılmasına büyük önem vermişti.Kurultay meclisinin riyâset divânına dâimi reis olarak seçilen üç isimden biri olan Hasan Sabri Ayvazov,anılarında,9 Aralık günü Hansaray'ın millî mâvi bayraklarla donatıldığını yazar.Ancak Hanlık zamanlarından sonra Bahçesaray'da ''Tarak Tamga''nın başını yükselttiği ilk gün kurultayın toplandığı 9 Aralık günü değildi.
Geçtiğimiz ay, 100.kuruluş yıldönümünü kutladığımız Kırım Millî Hükümeti,9 Aralık 1917'de Numan Çelebicihan başkanlığında ilk kurultayını topladığında, millî sembollerin kullanılmasına büyük önem vermişti.Kurultay meclisinin riyâset divânına dâimi reis olarak seçilen üç isimden biri olan Hasan Sabri Ayvazov,anılarında,9 Aralık günü Hansaray'ın millî mâvi bayraklarla donatıldığını yazar.Ancak Hanlık zamanlarından sonra Bahçesaray'da ''Tarak Tamga''nın başını yükselttiği ilk gün kurultayın toplandığı 9 Aralık günü değildi.
Kırım Millî Hükümeti'nde Hâriciye ve Harbiye bakanlığı görevlerini üstlenen Câfer Seyidahmet Kırımer'in ''Gaspıralı İsmâil Bey'' adlı eserinde anlattığına göre;Kırım Türkleri uzun zamandan sonra Tarak Tamga'yı ilk kez Tercüman'ın 25.yılı kutlamalarında görmüştü.2 Mayıs 1908 târihinde kutlanan, Doğu Türkistan'dan Kâhire'ye kadar bütün Türk ve İslâm ülkelerinin bir şekilde katılım gösterdiği bu özel gün,Bahçesaray'da,Tercüman idâresinde millî bayram havasında geçirilmişti.
Yusuf Akçura,9 Mayıs 1908 târihli Tercüman'ın,25.yıl kutlamaları özel sayısında kaleme aldığı makâlesini şu sözlerle bitirmişti:''İsmâil Bey'in hedefi âmalini ve ona vâsıl olmak için tuttuğu yolu kısaca bilmek isterseniz,şu gökte sallanan sancağına ve Rusya matbuat sergisinden aldığı madalyanın yazılarına bakalım,ne okuyoruz:'Yaşa millet,teşebbüs ve sebât!' ''
Yusuf Akçura'nın yazısında sözünü ettiği sancağın açıklamasını ise Câfer Seyidahmet Kırımer yapıyordu:
Yusuf Akçura'nın yazısında sözünü ettiği sancağın açıklamasını ise Câfer Seyidahmet Kırımer yapıyordu:
''Yusuf Bey'in bahsettiği bayrak,bu bayram münâsebetiyle Tercüman idârehânesinin bulunduğu yerin iki tarafındaki yüksek kayalara raptedilen tele asılmış olan dokuz arşın büyüklüğündeki beyaz bayraktı.Bunun üzerine iki tarafına 'Yaşa Millet' cümlesi yazılmış ve üç yıldızla süslenmişti.Bundan maâda asıl şâyânı hayret olan cihet de bu bayrağa,Kırım Hanları'nın mensup bulundukları Giray âilesinin damgası olup Kırım istiklâl devrinde yazılan yarlıklardan ve resmî muhâberattan bâzılarında kullanılmış ve resmî binâların kapılarına hakkedilmiş olan Türk damgasının işlenmiş olmasıydı.Bu sûretle Kırım,istiklâlini kaybettikten sonra ilk defâ Tarak Tamga 'Tercüman'ın şerefli bayramında canlandırılmış oldu ki;bu da,herhâlde az mânâlı bir iş değildi.''
Yorumlar
Yorum Gönder